Heb je als man een zware dag gehad? Zit het werk even niet mee of zijn er juist problemen op het thuisfront? Dan zal je eerste gedachte waarschijnlijk niet zijn om even lekker uit te huilen bij een vrouw, vriend(in) of familielid. Nee… Als man laat je geen tranen en toon je geen zwaktes. Hoofd omhoog en doorgaan is de mentaliteit. 

De gedachte dat je als man altijd vol kracht en zekerheid rond moet lopen, kan onbewust juist voor veel stress zorgen. Groepsdruk van andere mannen, zeker tijdens de puberale en jong-volwassen fase, versterken dit fenomeen alleen maar. Wanneer je (zelfs als man!) niet genoeg de tijd neemt om bepaalde gebeurtenissen te verwerken, kan zich dit onbewust opbouwen en er op een later moment veel sterker alsnog uitkomen. Denk hierbij aan een burn-out, depressies of andere mentale of fysieke klachten. 

De oorzaak een depressie bij mannen
Een depressie ontstaat niet zomaar en er zijn vaak ook meerdere oorzaken gelinkt aan deze aandoening. In de wetenschap wordt gesproken over een bio-psycho-sociaal model; een combinatie van erfelijkheid, persoonlijke eigenschappen en wat een persoon allemaal meemaakt in zijn of haar leven. Daarnaast zijn er onderzoeken die aantonen dat voeding een grote rol kan spelen.

Lichamelijke oorzaken
Er kunnen natuurlijk kwetsbare factoren in je genen zitten waardoor je sneller aanleg hebt voor een depressie. Echter, dit betekent niet dat je per definitie een depressie moet krijgen. 

Neurotransmitters in je hersenen zorgen voor eetlust, emoties en concentratievermogen. Een aantal van deze werkt in op je stemmig en vaak is er een lage concentratie van serotonine, tryptofaan en noradrenaline in het bloed van depressieve mensen. 

Ook hormonen spelen een grote rol bij emotionele klachten. Bij vrouwen weten we dat hormonen zorgen voor stemmingswisselingen tijdens de menstruatie, maar ook bij mannen zijn hormonen actief in de emotionele toestand. Er kan sprake zijn van bijnieruitputting wanneer je constant stress ervaart, een trage schildklier, slecht slapen waardoor je serotonine gehalte laag is en een te laag gehalte aan testosteron. 

Op lichamelijk gebied kan het lichaam ook negatief beïnvloed worden door alcohol, drugs, medicijnen en verkeerde voeding wat ontstekingen aanjaagt. Tevens veroorzaken veel ziektes depressieve gevoelens. 

Persoonlijke eigenschappen
De één ziet het glas altijd halfvol, maar de ander juist halfleeg. Dit heeft alles te maken met je persoonlijkheid en hoe je in het leven staat. Misschien zijn er vroeger dingen gebeurd waardoor er bepaalde ongewenste eigenschappen zijn ingenesteld en jou een andere kijk geven op de wereld. 

Depressies worden veroorzaakt door veel piekeren, weinig zelfvertrouwen, onvoldoende veerkracht in de verwerking van verdriet en teleurstelling, negatief denken, perfectionisme, faalangst en een streng geweten. Vrouwenkwaaltjes denk je nu misschien? Fout! Ook mannen hebben hier last van, ook al laten ze dit misschien niet altijd merken. Dit komt omdat mannen moeite hebben om om hulp te vragen. Als het even tegenzit, wordt om steun vragen vaak als zwakte gezien en wordt het idee rigoureus aan de kant geschoven.

Ingrijpende gebeurtenissen
Wat je allemaal meemaakt in je leven is misschien wel de belangrijkste factor van een depressie bij vrouwen én mannen. Wanneer je ingrijpende gebeurtenissen meemaakt, kan dit leiden tot sombere gevoelens. Bij verwaarlozing, mishandeling of misbruik van een kind op lichamelijk of geestelijk gebied kan dit jaren later nog zijn uitwerking hebben. Ook als je misschien al vroeg een ouder of ander belangrijk persoon bent kwijtgeraakt en dat weg stopt, kan dit later terugkomen en voor problemen zorgen. 

Daarnaast kun je ook depressief raken van gebeurtenissen die nu gebeuren, zoals het plotselinge overlijden van iemand of het verliezen van je baan en hoge schulden. Vaak hebben mannen een gevoel van verantwoordelijkheid om een gezin te kunnen onderhouden (wat steeds meer aan het veranderen is!). Dit is vanuit de biologie om ervoor te zorgen dat de nakomelingen de hoogste kans van overleven hebben, maar zorgt natuurlijk ook voor veel druk en last op de schouders. Door deze druk dan ook nog eens te verbergen om er niet uit te zien als een zwakkeling bouwt er vanbinnen spanning op. Deze spanning blijft bestaan en wanneer er steeds meer bij komt, kan het lichaam zich op een gegeven moment gaan verzetten. 

Geen menopauze maar een penopauze
Waar vrouwen last kunnen krijgen van een menopauze, kunnen mannen te maken krijgen met een penopauze. Jaja heren, de mannen overgang. 

Als mannen ouder worden, neemt het gehalte van hun belangrijkste mannelijke hormoon geleidelijk af; testosteron. Dit hoeft geen probleem te zijn en gebeurt als gevolg van natuurlijke processen. Echter, ongeveer 12 procent van de mannen tussen 40 en 70 jaar oud krijgt klachten door een tekort aan testosteron. 

Testosteron wordt voor 95 procent geproduceerd in de testikels en via het bloed door het lichaam vervoerd. Het heeft invloed op botten, bloed, de erectiekracht, hersenen, het libido, het immuumsysteem en spieren. Een belangrijk hormoon dus! Veelvoorkomende klachten bij penopauze zijn een verminderde vitaliteit bij het ouder worden, erectieproblemen, vermindering van spierkracht en meer buikvet, minder energie en lusteloosheid, afname van het libido en de sekslust, slaapstoornissen, bloedarmoede en botontkalking. 

Het zal je niet verrassen dat een gevolg van de penopauze ook depressieve klachten en stemmingswisselingen is… 

Hoe herken je een depressie bij mannen
Wellicht heb je lichamelijke of fysieke klachten en vraag je je als man af of jij zou leiden aan een depressie. Echter, hoe herken je deze aandoening?

Aangezien mannen hun emoties meer verbergen, is het vaak ook lastiger om een depressie aan ze te herkennen. De eerste tekenen zijn een verandering in gedrag. Misschien ben jij (of jouw partner) prikkelbaarder of weinig zin om activiteiten uit te voeren. Een slechte slaap en piekeren zijn ook tekenen van mentale weerstand. Daarnaast kunnen aanhoudende, vage klachten, zoals pijntjes die niet overgaan, misselijkheid en vermoeidheid te maken hebben met een depressie. 

Wanneer je deze klachten aan jezelf of aan jouw partner merkt, betekent het niet meteen dat je in een diep dal terecht bent gekomen en dat je leidt aan een burn-out. Dit kun je voor zijn door genoeg stil te staan bij de vraag hoe jij je nu echt voelt. Het is geen zwakte om verdrietig te zijn, maar juist een kracht om dit te kunnen tonen en vervolgens te kunnen laten gaan. 

Een oplossing via voeding
Op het gebied van voeding zijn er aantal belangrijke oorzaken van een depressie;

  • Het binnenkrijgen van te veel suiker ontregelt de darmen en suiker voedt slechte bacteriën in je darmen. 
  • Insulineresistentie. Hierbij heb je te veel eetmomenten waardoor je alvleesklier van slag raakt en niet meer weet wanneer er insuline aangemaakt moet worden. Een gevolg hiervan is diabetes. 
  • Een tekort aan tryptofaan, serotonine en melatonine waardoor je minder geluk ervaart en een slechte nachtrust krijgt. 
  • Door een tekort aan omega 3 vetzuren, worden ontstekingen minder geremd. Een overschot aan omega 6, wat in veel voedingsmiddelen zit, bevordert ontstekingen.
  • Histamine is een stof die een rol speelt bij de afweer, maar bij te veel histamine zorgt je lichaam voor een allergische reactie. 
  • Een schommelende bloedsuikerspiegel bij het innemen van veel koolhydraten is er veel insuline nodig, waardoor je darmstelsel ontregeld is en niet meer de goede stoffen op kan nemen. 

Wat moet je wel binnenkrijgen?
Ten eerste zijn eiwitten uit diverse vissoorten, schelpdieren, kalkoen, kip en met mate rundvlees onderdeel van een energiebevorderend voedingspatroon. Eet genoeg eieren en vervang koemelkproducten zoveel mogelijk met geitenzuivel. Ook veel groenten zorgen voor eiwitten, zoals taugé, bonen, erwten en linzen. Daarnaast doe je ook goed aan het toevoegen van pompoenpitten, pijnboompitten en lijnzaad aan je eten.

Koolhydraten staan op nummer twee, waarbij je moet denken aan fruit en peulvruchten, zoals abrikozen, bramen, mango, dadels en rozijnen. Ook groenten zoals andijvie, bieten, courgette, spruiten, wortelen, kool en zeekraal zijn energiebevorderend. Zin in een warm drankje? Doe bijvoorbeeld honing in je thee of maak chocolademelk van pure cacao. 

Op de derde plek staan vetten, zoals olijfolie, kokosolie, palmolie, hazelnootolie en walnootolie.

Wat moet je niet binnenkrijgen?
Vermijd suiker, alcohol, geraffineerde voeding, kant-en-klare voeding, cafeïne en histamine-rijke voeding, zoals varkensvlees, rookworst, kaas, kiwi en kaneel. 

Dus… 

Heb jij last van sombere gevoelens en heb je geen zin meer om dingen uit te voeren? Wellicht leidt je aan een depressie of ben je op weg ernaartoe. Ook als man kan het even tegenzitten en schroom dan niet om even om hulp te vragen bij de mensen die ertoe doen, zij zullen je steunen en de last van je schouders wegnemen. Let daarnaast op je voeding en kijk op dit gebied wat jij kunt doen om snel weer met een glimlach door het leven te kunnen gaan.